4. นนฺทกสุตฺตวณฺณนา

[4] จตุตฺเถ อุปฏฺฐานสาลายนฺติ โภชนสาลายํฯ เยนุปฏฺฐานสาลาติ สตฺถา นนฺทกตฺเถเรน มธุรสฺสเรน อารทฺธาย ธมฺมเทสนาย สทฺทํ สุตฺวา, ‘‘อานนฺท, โก เอโส อุปฏฺฐานสาลาย มธุรสฺสเรน ธมฺมํ เทเสตี’’ติ ปุจฺฉิตฺวา ‘‘ธมฺมกถิกนนฺทกตฺเถรสฺส อชฺช, ภนฺเต, วาโร’’ติ สุตฺวา ‘‘อติมธุรํ กตฺวา, อานนฺท, เอโส ภิกฺขุ ธมฺมํ กเถติ, มยมฺปิ คนฺตฺวา สุณิสฺสามา’’ติ วตฺวา เยนุปฏฺฐานสาลา เตนุปสงฺกมิฯ พหิทฺวารโกฏฺฐเก อฏฺฐาสีติ ฉพฺพณฺณรสฺมิโย จีวรคพฺเภ ปฏิจฺฉาเทตฺวา อญฺญาตกเวเสน อฏฺฐาสิฯ กถาปริโยสานํ อาคมยมาโนติ ‘‘อิทมโวจา’’ติ อิทํ กถาวสานํ อุทิกฺขมาโน ธมฺมกถํ สุณนฺโต อฏฺฐาสิเยวฯ อถายสฺมา อานนฺโท นิกฺขนฺเต ปฐเม ยาเม สตฺถุ สญฺญํ อทาสิ – ‘‘ปฐมยาโม อติกฺกนฺโต, ภนฺเต, โถกํ วิสฺสมถา’’ติฯ สตฺถา ตตฺเถว อฏฺฐาสิฯ อถายสฺมา อานนฺโท มชฺฌิมยาเมปิ นิกฺขนฺเต, ‘‘ภนฺเต, ตุมฺเห ปกติยา ขตฺติยสุขุมาลา, ปุน พุทฺธสุขุมาลาติ ปรมสุขุมาลา, มชฺฌิมยาโมปิ อติกฺกนฺโต, มุหุตฺตํ วิสฺสมถา’’ติ อาหฯ สตฺถา ตตฺเถว อฏฺฐาสิฯ ตตฺถ ฐิตกสฺเสวสฺส อรุณคฺคํ ปญฺญายิตฺถฯ อรุณุคฺคมนญฺจ เถรสฺส ‘‘อิทมโวจา’’ติ ปาเปตฺวา กถาปริโยสานญฺจ ทสพลสฺส ฉพฺพณฺณสรีรสฺมิวิสฺสชฺชนญฺจ เอกปฺปหาเรเนว อโหสิฯ อคฺคฬํ อาโกเฏสีติ อคฺคนเขน ทฺวารกวาฏํ อาโกเฏสิฯ

สารชฺชมานรูโปติ หรายมาโน โอตฺตปฺปมาโนฯ โทมนสฺสสารชฺชํ ปนสฺส นตฺถิฯ เอตฺตกมฺปิ โน นปฺปฏิภาเสยฺยาติ ปฏิสมฺภิทาปฺปตฺตสฺส อปฺปฏิภานํ นาม นตฺถิฯ เอตฺตกมฺปิ น กเถยฺยนฺติ ทสฺเสติฯ สาธุ สาธูติ เถรสฺส ธมฺมเทสนํ สมฺปหํสนฺโต อาหฯ อยญฺเหตฺถ อตฺโถ ‘‘สุคหิตา จ เต ธมฺมเทสนา สุกถิตา จา’’ติฯ กุลปุตฺตานนฺติ อาจารกุลปุตฺตานญฺเจว ชาติกุลปุตฺตานญฺจฯ อริโย จ ตุณฺหิภาโวติ ทุติยชฺฌานสมาปตฺติํ สนฺธาเยวมาหฯ อธิปญฺญาธมฺมวิปสฺสนายาติ สงฺขารปริคฺคหวิปสฺสนาญาณสฺส ฯ จตุปฺปาทโกติ อสฺสโคณคทฺรภาทิโกฯ อิทํ วตฺวาติ อิมํ จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคตํ ธมฺมํ กถยิตฺวาฯ วิหารํ ปาวิสีติ คนฺธกุฏิํ ปวิฏฺโฐฯ

กาเลน ธมฺมสฺสวเนติ กาเล กาเล ธมฺมสฺสวนสฺมิํฯ ธมฺมสากจฺฉายาติ ปญฺหกถายฯ คมฺภีรํ อตฺถปทนฺติ คมฺภีรํ คุฬฺหํ รหสฺสํ อตฺถํฯ